O Instytucie Historii Sztuki
Wykłady z historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim zainicjował w 1917 r. prof. Zygmunt Batowski ze Lwowa. Najpierw Katedra, a z czasem Instytut Historii Sztuki od początku istnienia mieści się na terenie zespołu zabytkowych zabudowań uniwersyteckich przy Krakowskim Przedmieściu, w tzw. gmachu porektorskim, wzniesionym w 1816 r. przez architekta Jakuba Kubickiego, a przebudowanym w 1861 r. przez Antoniego Sulimowskiego. Administracyjnie do 31 sierpnia 2020 roku Instytut wchodził w skład Wydziału Historycznego, zaś od 1 września tego roku – Wydziału Nauk o Kulturze i Sztuce, kontynuującego tradycje dawnego WH UW.
Zarządzenie Rektora UW nr 129 z 15 czerwca 2020 roku w sprawie podziału Wydziału Historycznego.
Studia prowadzone w IHS UW dotyczą sztuk plastycznych, architektury i urbanistyki, rzemiosła artystycznego, w ograniczonym zakresie także nowoczesnych mediów plastycznych i fotograficznych oraz filmu. Są one zasadniczo ograniczone chronologicznie i obejmują dzieje sztuki od wczesnego średniowiecza po sztukę najnowszą. Z zakresu sztuki starożytnej jedynie niektóre zagadnienia stanowią przedmiot wykładu. Zakres terytorialny zamyka się w kręgu sztuki europejskiej i jej oddziaływania. Zajęcia wykraczające poza te ramy związane są z badawczymi zainteresowaniami pracowników Instytutu i mają charakter fakultatywny.
Dlaczego warto studiować historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim?
PREZENTACJA PROMOCYJNA O NASZYM INSTYTUCIE
1) Dlaczego warto studiować HISTORIĘ SZTUKI na Uniwersytecie Warszawskim? Czy nasz kierunek jest unikatowy i dlaczego? Co go wyróżnia spośród innych w Polsce?
- Pobudzamy ciekawość świata i historii. Rozwijamy szerokie zainteresowania humanistyczne. Pielęgnujemy potrzebę zrozumienia kultury, tak dawnej, jak współczesnej. U nas nikt się nie ma prawa się nudzić.
- Kształcimy wiedzę i umiejętności pożyteczne w różnych obszarach życia i pracy zawodowej. Te studia przydadzą Ci się w praktyce, jakikolwiek zawód wybierzesz: czy drogę naukowca, czy muzealnika, edukatora, czy też krytyka, dziennikarza, galerzysty bądź kuratora.
- Oferujemy Ci zajęcia z wybitnymi specjalistami o europejskiej renomie.
- Wielu naszych wykładowców pracuje jednocześnie w warszawskich instytucjach kultury (Muzeum Narodowe, Zachęta, Muzeum Warszawy), dzięki czemu poznasz specyfikę pracy w tych miejscach.
- Mamy autorski i atrakcyjny program nauczania, z bogatą ofertą przedmiotów do wyboru, zmieniającą się co roku.
- Nasz program obejmuje zjawiska kultury i sztuki od wczesnego średniowiecza (a częściowo i starożytności) do czasów obecnych.
- Uczymy o architekturze, kulturze miast, malarstwie, rzeźbie, grafice i rysunku, fotografii i najnowszych mediach wizualnych – w ich wymiarze technicznym, społecznym, politycznym. A także – o filozofii i teorii sztuki, ikonografii i antropologii sztuki.
- Nasze studia Cię zaciekawią, gdyż są interdyscyplinarne. Zawierają elementy socjologii i antropologii kultury, historii obyczaju, religioznawstwa, dziejów filozofii i estetyki, konserwatorstwa i technologii sztuk.
- Zapoznasz się u nas z całym wachlarzem fascynujących teorii i metod – dawnych, nowych i najbardziej aktualnych.
- Nie unikamy żadnych tematów. Wiele naszych zajęć dotyczy problemów genderowych, trudnych zagadnień społecznych i kwestii politycznych.
- W studiach zasadniczą rolę odgrywa bezpośredni kontakt ze sztuką. I dlatego:
- wiele zajęć prowadzimy stale w muzeach i galeriach, odbywamy w nich specjalne wizyty i kuratorskie oprowadzania,
- zajęcia odbywają się także w kościołach, pałacach i innych zabytkach oraz w plenerze,
- odbywamy spotkania ze znanymi osobami ze świata sztuki i kultury – krytykami, artystami, kuratorami sztuki współczesnej, konserwatorami, muzealnikami.
- Przyjazna atmosfera cechuje pracę w niewielkich grupach konwersatoryjnych i seminaryjnych. Indywidualne podejście do studentów (i ich zainteresowań) nie jest już dzisiaj niestety normą w szkolnictwie – staramy się je pielęgnować.
2) Informacje praktyczne dot. studiowania historii sztuki na UW, w tym możliwości rozwoju podczas studiów (m.in. oferta wyjazdów zagranicznych, stypendia, koła naukowe, działalność poza nauką):
- Oferujemy dużą pulę przedmiotów do wyboru. Już od początku studiów licencjackich student może wybrać część zajęć. Na studiach magisterskich dominują przedmioty fakultatywne.
- Proponujemy także grupy zajęć w językach obcych.
- Organizujemy zamknięte spotkania z artystami, krytykami i kuratorami oraz autorami wystaw, nie tylko w Warszawie, przeznaczone specjalnie dla naszych studentów.
- Studentki i studenci odbywają praktyki w muzeach i instytucjach kultury w Warszawie; często zostają w nich zatrudnieni po ukończeniu studiów, a niekiedy nawet jeszcze w czasie studiów.
- Nasza oferta wyjazdów zagranicznych z programu Erasmus obejmuje wiele krajów europejskich.
- Odbywamy zajęcia specjalistyczne w terenie w Polsce, niektóre również za granicą.
- Mamy bardzo aktywne studenckie Koło Naukowe. Organizuje ono wyprawy zagraniczne z udziałem naszych wykładowców, połączone z gościnnymi wizytami w ośrodkach naukowych i muzealnych. Prowadzi własne spotkania, wykłady i pokazy filmowe. Ma własne czasopismo i stronę internetową.
3) Jakie możliwości naukowo-zawodowe mają absolwenci historii sztuki na UW, czyli co dają zdobyte podczas studiów wiedza i umiejętności / jakie są perspektywy dla absolwentów?
- Rzetelna wiedza, przygotowanie humanistyczne i historyczne, dobra orientacja w kulturze, znajomość świata obrazów i wiedza o ich funkcjonowaniu w kulturze wysokiej i popularnej, sprawności językowe, praktyka w redagowaniu tekstów, nabyte na studiach umiejętności komunikacyjne – pozwalają naszym dyplomantom pracować w wielu różnych zawodach.
- Absolwent o ukierunkowaniu naukowym znajdzie pracę w instytucjach naukowych (uczelnie, Polska Akademia Nauk).
- Może też zostać muzealnikiem. Absolwentki i absolwenci naszych studiów stworzyły znane muzea: Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Muzeum Wrocławia, a także galerie w Muzeum Narodowym w Warszawie i Muzeum Warszawy.
- Zainteresowani sztuką współczesną mogą obrać drogę kariery zawodowego kuratora wystaw.
- Niektórzy trafią do prywatnych galerii sztuki i domów aukcyjnych. Banki i instytucje finansowe mają własne kolekcje i zatrudniają historyków sztuki jako ich opiekunów.
- Naszymi absolwentami są krytycy sztuki, dziennikarze, redaktorzy czasopism i portali internetowych.
- Bardzo wielu historyków sztuki działa w agencjach reklamowych i promocyjnych.
- Także wśród renomowanych scenografów, kostiumografów, scenarzystów i reżyserów teatralnych i filmowych są nasi byli studenci i studentki. Jedna ze znanych scenografek, a nasza absolwentka, jest nawet laureatką amerykańskiego Oscara.
- Po studiach w naszym Instytucie nasze studentki i studenci osiągnęli sukces w świecie mody jako praktycy lub blogerzy modowi.
- Wielu znajduje pracę w administracji państwowej i samorządowej. Obejmują stanowiska miejskich i wojewódzkich konserwatorów zabytków, dyrektorów domów kultury, pracują w NIMOZ (Narodowym Instytucie Muzealnictwa i Ochrony Zabytków), w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego (nasza absolwentka była ministrem) oraz Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zatrudnienie dają też fundacje i organizacje pozarządowe, jak Ośrodek Karta – Dom Spotkań z Historią.
- Bywają też pisarzami. Historię sztuki studiował znany pisarz i poeta, autor powieści o Francisco Goi. Inni są renomowanymi tłumaczami literatury pięknej, naukowej i popularnonaukowej.
- Wiele absolwentek i absolwentów zostaje nauczycielami w szkołach średnich (licea ogólnokształcące i specjalistyczne, szkoły plastyczne itp.).
Dzieje artystów i tworzonych przez nich dzieł spisywano już w antycznej Grecji. Jednak historia sztuki jako dyscyplina naukowa usamodzielniła się dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku, a około połowy XIX wieku zaczęły powstawać pierwsze uniwersyteckie katedry historii sztuki oraz rozwijać się instytucje z historią sztuki związane: muzea, galerie, instytuty badawcze, ośrodki zajmujące się dokumentacją sztuki, ochroną zabytków i ich konserwacją, naukowe i artystyczne wydawnictwa, domy aukcyjne. Instytucje te nadal stanowią główne pole działania historyków sztuki. Należałoby zatem mówić nie o zawodzie historyka sztuki, lecz o wykształceniu historyczno-artystycznym, przygotowującym do wykonywania pracy zgodnej z indywidualnymi predyspozycjami, zainteresowaniami i potrzebami. Takie właśnie humanistyczne wykształcenie, pozwalające realizować różne życiowe pasje, staramy się ofiarowywać studentom w Instytucie Historii Sztuki na Uniwersytecie Warszawskim.