- Home
- Spis pracowników i doktorantów
- dr hab. Jakub Adamski
dr hab. Jakub Adamski
Dyżury : mailowo (do odwołania)
O sobie:
[for English version see below]
Ur. 1985. Mediewista, adiunkt w Zakładzie Historii Sztuki i Kultury Dawnej. Magisterium otrzymał w 2009 r., zaś doktoryzował się w 2011 r. w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem dr. hab. Marka Walczaka (rozprawa doktorska nagrodzona w 2012 r. w Konkursie im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa na prace młodych członków Stowarzyszenia Historyków Sztuki). Od 2012 r. pracownik Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 2016-2020 wicedyrektor Instytutu ds. studenckich. Habilitację uzyskał w styczniu 2019 r. na podstawie rozprawy Gotycka architektura sakralna na Śląsku w latach 1200–1420. Książka ta uzyskała kilka nagród: w 2018 r. w Konkursie im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa, w 2019 r. w III Konkursie im. prof. Mieczysława Zlata na prace młodych badaczy z zakresu sztuki średniowiecznej i renesansowej ze szczególnym uwzględnieniem Śląska (główna nagroda), zaś w 2020 r. w konkursie Fundancji Naukowej im. prof. Aleksandra Gieysztora na prace młodych badaczy (główna nagroda). Jakub Adamski jest stypendystą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej – program START (edycja 2014 – stypendia dla naukowców do 30 roku życia) i laureatem stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców (2015). Członek Rady (Councillor) Europejskiej Sieci Historyków Architektury (EAHN; kadencja 2019–2022). W roku 2020 ewaluator osiągnięć naukowych Czeskiej Akademii Nauk (AV ČR).
Jego zainteresowania badawcze skupiają się przede wszystkim na dziejach architektury średniowiecznej, zwłaszcza gotyckiej. Szczególnie bliska jest mu problematyka sakralnej architektury XIII-XVI w. w Polsce, Rzeszy Niemieckiej, Francji i Anglii, w tym przede wszystkim jej styl, zagadnienie architektury „około roku 1300”, dzieje sklepień żebrowych oraz rozwój typów przestrzennych w architekturze późnogotyckiej. Wieloletni uczestnik akcji inwentaryzacji zabytków sztuki sakralnej na dawnych Kresach Wschodnich (ob. Ukraina). Zrealizował indywidualny grant badawczy Narodowego Centrum Nauki „Gotyk śląski w okresie rozkwitu. Miejska architektura sakralna lat 1300-1450” (SONATA, 2014–2017), obecnie jest kierownikiem kolejnego wieloosobowego projektu badawczego NCN „Gotycka katedra w Krakowie i architektura europejska około roku 1300” (OPUS, 2017–2021).
Prywatnie jest pasjonatem muzyki dawnej i romantycznej, zwłaszcza form kantatowo-oratoryjnych, symfoniki oraz opery od baroku do Richarda Wagnera i Richarda Straussa.
Dr Jakub Adamski (b. 1985) is an art historian and a medievalist. He graduated from the Jagiellonian University in Cracow (MA in 2009, PhD in 2011), and since 2012 has been assistant professor at the Institute of Art History of the University of Warsaw (associate professor since habilitation in 2019). His main areas of research are the history of medieval, especially Gothic, architecture and sculpture. He is interested in 13th–16th-century church architecture in Poland, the German Empire, France and England, and especially its style, the history of rib vaulting and the development of spatial types in Late Gothic architecture. His research focuses especially on issues of “architecture around 1300.” He executed an individual National Science Centre research grant on “Silesian Gothic in its heyday. Urban religious architecture, 1300–1450,” which results in a monograph attempting to redefine Gothic church architecture in Silesia. He is currently the chief executor of a next research grant on „The Gothic Cathedral in Cracow and the European Architecture around 1300”. Additionally he serves as Councillor in the European Architectural History Network (EAHN) in the term 2019–2022.
Publikacje/ Publications:
I. Książki (monografie)/ Book Monographs:
1. Gotycka architektura sakralna na Śląsku w latach 1200–1420. Główne kierunku rozwoju, Kraków 2017.
Pełny tekst/Full text:
https://drive.google.com/file/d/1r_GyESZVin0HHHiVXxRhnjrVTKqF00R2/view?usp=sharing
Recenzje:
2. Sklepienia pseudopoligonalne w architekturze gotyckiej. Studium z dziejów architektonicznego iluzjonizmu, Kraków 2013 (seria Studia z Historii Sztuki Średniowiecznej Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. M. Walczak, t. 2).
3. Katedra łacińska we Lwowie, Kraków 2013 (seria Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, red. J. K. Ostrowski, cz. 1, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 21) [wspólnie z Janem K. Ostrowskim, Jerzym Petrusem i Marcinem Biernatem].
4. Hale z poligonalnym chórem zintegrowanym w architekturze gotyckiej na terenie Polski, Kraków 2010 (seria Ars vetus et nova, red. W. Bałus, t. XXXII).
II. Rozdziały w książkach zbiorowych, artykuły w czasopismach/ Book Chapters and Articles:
pełne wersje artykułów dostępne online/ all the papers available online: https://uw.academia.edu/JakubAdamski
- Double-Nave Friar Churches in Prussia and the Questions of Asymmetry and Irregularity in the Medieval Architecture of the Mendicant Orders, „Artibus et Historiae“, 82, 2020, s. 105–130.
- Über den Anteil Schlesiens und Kleinpolens an der Entwicklung und Verbreitung der architektonischen „Moderne“ um 1300. Wege und Akteure des Kunsttransfers in der mitteleuropäischen Gotik, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“, 2020, z. 2, s. 139–172.
- O podobieństwie chórów gotyckich kościołów farnych w Stargardzie i Nysie. Przyczynek do badań nad interregionalnym transferem form w architekturze Europy Środkowej przełomu XIV i XV wieku, [w:] Ingenium et labor. Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Ziembie z okazji 60. urodzin, red. P. Borusowski et al., Warszawa 2020, s. 37–44.
- Nowatorskie sklepienia figuratywne w klasztorze Franciszkanów w Krakowie, [w:] Sztuka w kręgu krakowskich franciszkanów i klarysek, red. M. Szyma, M. Walczak, Kraków 2020, s. 147–155.
- The von der Heyde Chapel at Legnica in Silesia and the Early Phase of Style Flamboyant, „Gesta”, 58, 2019, z. 2, s. 183–205.
- An Allusion to a Cathedral in a Rural Foundation? On the Iconography of the Architecture of the Sixteenth-Century Parish Church in Brochów, „Rocznik Historii Sztuki”, 44, 2019, s. 7–26.
- Zum chronologisch-formalen Verhältnis der Portale der Katharinenkirche in Krakau-Kasimir und der Elisabethkirche in Kaschau. Ein Beitrag zur Geschichte der mitteleuropäischen Architektur um 1400, „Ars“, 52, 2019, z. 1, s. 63–88.
- Ius patronatus – fabrica ecclesiae – verus fundator. Kto inicjował, finansował i prowadził budowę gotyckich kościołów parafialnych na Śląsku?, [w:] Fara w mieście od średniowiecza do współczesności. Społeczeność, duchowość, architektura, wystrój, red. R. Eysymontt, D. Galewski, Wrocław 2019, s. 83–95.
- O genetycznej i chronologicznej zależności portali augustiańskiego kościoła św. Katarzyny na Kazimierzu w Krakowie i fary św. Elżbiety w Koszycach, „Folia Historiae Artium”, Seria Nowa, 16, 2018, s. 35–61.
- Sklepienia pseudopoligonalne a kwestia iluzjonizmu w architekturze gotyckiej. Kilka uwag natury ogólnej, [w:] Narody – odkrycia – fantazje czyli średniowieczna kultura z innej strony. Materiały Seminariów Mediewistycznych im. Alicji Karłowskiej-Kamzowej z lat 2013–2015, red. J. Kowalski, W. Miedziak, Poznań 2018, s. 39–56.
- Między Anglią a Prusami. O odkrywaniu zamorskich nowinek i dalekiej wędrówce form w architekturze XIV-XVI wieku na przykładzie wybranych budowli z terenu państwa krzyżackiego, [w:] ibidem, s. 149–176.
- Böhmische Einflüsse in der schlesischen Kirchenbaukunst des mittleren 14. Jahrhunderts. Der Fall Schweidnitz und Striegau, „Umění/Art”, 65, z. 4, 2017, s. 330–346.
- Die Beziehungen zwischen Maßwerk, Glasmalerei und Bauskulptur in der Dominikanerkirche in Krakau im ausgehenden 13. Jahrhundert, [w:] Im Rahmen bleiben. Glasmalerei in der Architektur des 13. Jahrhunderts, hrsg. U. Bednarz, L. Helten, G. Siebert, Berlin 2017, s. 178–186.
- O znaczeniu czesko-austriackiego kręgu artystycznego dla architektury państwa zakonnego w Prusach w XIV wieku. Studium o trzech motywach, [w:] Claritas et consonantia. Funkcje, formy i znaczenia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek w dziesiątą rocznicę śmierci, red. M. Jakubek-Raczkowska, J. Raczkowski, Toruń–Warszawa 2017, s. 455–476.
- Kościół Dominikanów w Toruniu i niesymetryczne korpusy mendykanckie w Środkowej Europie, [w:] Dzieje i skarby dominikańskiego kościoła pw. św. Mikołaja w Toruniu, red. K. Kluczwajd, Toruń 2017 (Dzieje i skarby kościołów toruńskich, t. 6), s. 45–75.
- Gotycka fara św. Anny w Ząbkowicach a tradycja i innowacja w architekturze sakralnej Śląska XIV–XVI wieku, [w:] Wokół dziejów miasta. 730 lat Ząbkowic Śląskich. Materiały z konferencji naukowej, red. K. Pawłowski, Ząbkowice Śląskie 2017, s. 183–200.
- Hallenkirchen mit dreischiffigem Polygonalchor „ohne Umgang”. Über die Genese und Bedeutung eines besonderen Kirchenbautypus der Spätgotik, „Marburger Jahrbuch für Kunstwissenschaft“, 43, 2016, s. 7-24.
- Biskupi Nanker i Jan Grot a architektoniczna awangarda około roku 1300. Uwagi o chronologii i stylu gotyckiego chóru katedry krakowskiej, [w:] Działalność fundacyjna biskupów krakowskich, red. Marek Walczak, t. 1, Kraków 2016, s. 69–83.
- Uwagi o chronologii budowy i stylu czternastowiecznego korpusu katedry wrocławskiej, [w:] Katedra wrocławska na przestrzeni tysiąclecia. Studia z historii architektury i sztuki, red. D. Galewski, R. Kaczmarek, Wrocław 2016, s. 79–89.
- Czy istniała „śląska szkoła architektoniczna XIV wieku”? Przyczynek do rozważań nad śląską tożsamością regionalną w zakresie gotyckiej architektury sakralnej, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”, 71, 2016, z. 1, s. 3–14.
- Pierwotne funkcje kaplicy świętej Anny w Malborku a kontekst założeń dwukondygnacyjnych w średniowiecznej architekturze sakralnej, [w:] Kaplica św. Anny na Zamku Wysokim w Malborku. Dzieje, wyposażenie i konserwacja, red. J. Hochleitner, M. Mierzwiński, Malbork 2016, s. 9–26.
- Katedra w Gnieźnie – Mater Ecclesiarum Poloniae i dzieło środkowoeuropejskiego gotyku, [w:] Chrzest – św. Wojciech – Polska. Dziedzictwo średniowiecznego Gniezna, kat. wyst., Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, red. T. Janiak, Gniezno 2016, s. 131–156.
- Nierozpoznany halowy kościół farny z około 1300 roku w Byczynie na Śląsku. O architekturze domniemanej fundacji księcia Henryka III głogowskiego, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 60, 2015, z. 4, s. 27–43. English version: The Unknown Hall Church from around 1300 at Byczyna in Silesia. About the Architecture of an Alleged Foundation of Henry III, Duke of Głogów, ibidem, s. 44–51.
- Architektur als Instrument der territorialen Machtpropaganda. Über die Westfassade und die Vorhalle des Frauenburger Domes und ihre Beziehungen zu Nürnberg und Prag, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“, 78, 2015, s. 356–369.
- Figura Madonny z Dzieciątkiem z kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. O Piotrze Parlerze jako rzeźbiarzu oraz o obecności sztuki parlerowskiej na Śląsku w czasach luksemburskich, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie. Nowa Seria”, 4 (40), 2015, s. 69–96. English version: Statue of the Virgin with Child from Saint Mary Magdalene’s Church in Wrocław. More about Peter Parler as Sculptor and Parlerian Art in Silesia in the Luxembourg Period, ibidem, s. 97–113.
- The Influence of 13th– and 14th-century English Architecture in the Southern Baltic Region and Poland, „Modus. Prace z historii sztuki”, 15, 2015, s. 41–67. Przedruk: The Influence of Thirteenth- and Fourteenth-Century English Architecture in the Southern Baltic Region and Poland, [w:] Decorated Revisited: English Architectural Style in Context, 1250-1400, ed. J. Munns, Turnhout 2017, s. 143–172.
- Inspiracje sztuką dworską kręgu Karola IV Luksemburga w średniowiecznych Prusach. Przypadek katedry we Fromborku, [w:] Velis quod possis. Studia z historii sztuki ofiarowane Profesorowi Janowi Ostrowskiemu, red. A. Betlej et al., Kraków 2016, s. 27–34.
- O znaczeniu dzieł Jana Polacka dla motywów architektonicznych w dekoracji Pontyfikału Erazma Ciołka (Ms. Czart. 1212 IV), „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie”, 8, 2015, s. 263–278.
- O wielkiej karierze maswerków trójpromiennych w architekturze europejskiej około 1300 roku, [w:] Ornament i dekoracja dzieła sztuki, red. J. Daranowska-Łukaszewska, A. Dworzak, A. Betlej, Warszawa 2015, s. 79–90.
- Trójpromienne sklepienie w gotyckim chórze katedry krakowskiej, „Folia Historiae Artium”, Seria Nowa, 13, 2015, s. 34–50.
- „Relikwiarzowy” program architektoniczny fary św. Katarzyny w Brodnicy, „Studia Elbląskie”, 16, 2015, s. 123–134.
- Entre Strasbourg et Vratislavie. Sur les origines alsaciennes de la « nouvelle » architecture en Silésie en XIVe siècle, „Bulletin de la Cathédrale de Strasbourg“, 31, 2014, s. 15-52.
- Śląska geneza gotyckiej katedry gnieźnieńskiej, „Rocznik Historii Sztuki”, 39, 2014, s. 157-175.
- Między Strasburgiem a Wrocławiem. O genezie artykulacji elewacji wewnętrznych śląskich bazylik XIV wieku, [w:] Procesy przemian w sztuce średniowiecznej. Przełom – regres – -innowacja – tradycja. Studia z historii sztuki, red. R. Eysymontt, R. Kaczmarek, Warszawa 2014, s. 117–130.
- Rola Strasburga i Górnej Nadrenii w rozwoju XIV-wiecznej architektury sakralnej w Polsce i na Śląsku, [w:] Średniowieczna architektura sakralna w Polsce w świetle najnowszych badań, red. T. Janiak, D. Stryniak, Gniezno 2014, s. 215 –240.
- Gotycka architektura katedry łacińskiej we Lwowie – problem na nowo rozpatrzony, [w:] Katedra, ratusz, dwór. Wielkie miasta a władza świecka i kościelna w kulturze średniowiecznej Europy, red. J. Kowalski, T. Ratajczak, Poznań 2014, s. 9–31.
- Dziwaczna hybryda czy twórcza innowacja? O problemie hal z poligonalnym chórem zintegrowanym w architekturze gotyckiej, [w:] Curiosità – zjawiska osobliwe w sztuce, literaturze i obyczaju, red. A. S. Czyż, J. Nowiński, Warszawa 2013, s. 146–159.
- Wiejski kościół parafialny w Carlow w Meklemburgii i początki sklepień pseudopoligonalnych w architekturze Rzeszy Niemieckiej, [w:] Między panem a plebanem. Wieś, miasto, władza świecka i duchowna w kulturze średniowiecznej Europy, red. J. Kowalski, T. Ratajczak, Poznań 2013, s. 143–158.
- Fundacja mieszczan czy wyraz arystokratycznego patronatu? O architekturze kościoła św. Wawrzyńca w Lorch w Górnej Austrii, [w:] Między panem a plebanem. Wieś, miasto, władza świecka i duchowna w kulturze średniowiecznej Europy, red. J. Kowalski, T. Ratajczak, Poznań 2013, s. 369–383.
- Nurty stylowe późnogotyckich sklepień w Krakowie. Przekrycia chórów kościołów Mariackiego, Augustianów i Dominikanów, „Biuletyn Historii Sztuki”, LXXV, nr 2, 2013, s. 175–212.
- Remote Artistic Connections of the Late-Gothic Church Architecture in Lesser Poland: Figured Vaults in the 15th Century, [w:] Artistic Translations between fourteenth and sixteenth centuries, red. Z. Sarnecka, A. Fedorowicz-Jackowska, Warsaw 2013, s. 95-114.
- Sieciowe sklepienie w chórze kościoła Dominikanów w Krakowie i jego miejsce w późnogotyckiej architekturze Małopolski, [w:] Sztuka w kręgu krakowskich dominikanów, red. A. Markiewicz, M. Szyma, M. Walczak, Kraków 2013, s. 395–414.
- Uwaga na temat datowania kaplic przy farze w Nowym Mieście nad Wartą, [w:] Sztuka w Wielkopolsce, red. M. Błaszczyński, B. Górecka, M. Górecki, A. Paradowska, Poznań 2013, s. 22-31.
- Między „modusem regionalnym” a innowacją. Kościół św. Katarzyny w Braniewie i jego związki z gotycką architekturą południowych pobrzeży Bałtyku, [w:] Studia Zamkowe, t. IV, red. A. Dobry, B. Pospieszna, Malbork 2012, s. 9–20.
- Englischer Kathedralbau oder bodenständiger Stil baltischer Backsteingotik? Neue Überlegungen zur Baugeschichte und Gestalt der St. Jakobikirche zu Rostock, „Beiträge zur Geschichte der Stadt Rostock“, 32, 2012, s. 9–31.
- The Pseudo-polygonal Rib Vaults, St. James’ in Toruń and the Question of Illusionism in Gothic Architecture, „Artibus et Historiae”, 65, 2012, s. 275–305.
- Комплекс обстановки XVIII ст. з колишнього костолу піарів у Межирічі Корецькому на Волипі, [w:] Архітектурна географія бароко в Україні: регіональні особливості та спілні риси: Збірник науковихп раць, red. С. Юрченко, Ніжин 2011, s. 103–125.
- Kilka spostrzeżeń o motywach architektonicznych w miniaturach Pontyfikału Erazma Ciołka Ms Czart. 1212 IV, „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie”, 4, 2011, s. 93–114.
- Kościół p.w. św. Agnieszki i klasztor SS. Karmelitanek Trzewiczkowych (później gmach Ossolineum) we Lwowie [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, red. J. K. Ostrowski, cz. 1, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 19, Kraków 2011, s. 269–278.
- Kościół p.w. św. Marcina i klasztor OO. Karmelitów Trzewiczkowych we Lwowie, [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, red. J. K. Ostrowski, cz. 1, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 19, Kraków 2011, s. 249–268.
- Zespół osiemnastowiecznego wyposażenia dawnego kościoła Pijarów w Międzyrzeczu Koreckim na Wołyniu, [w:] Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, Małopolsce i na Rusi Koronnej w czasach nowożytnych, red. A. Betlej, K. Brzezina, P. Oszczanowski, Wrocław 2011, s. 271–278.
- Pseudopoligonalne sklepienie w chórze kościoła pw. św. Jakuba w Toruniu – próba nowego spojrzenia, [w:] Dzieje i skarby kościoła Świętojakubskiego w Toruniu, red. K. Kluczwajd, Toruń 2010, s. 73–90.
- Późnogotycka architektura kościoła farnego św. Jana Chrzciciela w Międzyrzeczu – próba nowej analizy, [w:] Ziemia międzyrzecka w przeszłości, t. VIII, red. B. Mykietów, M. Tureczek, Międzyrzecz 2010, s. 27–42.
- Kilka uwag o architekturze kościoła św. Jakuba w Toruniu, „Modus. Prace z historii sztuki”, VIII-IX, 2009, s. 5–29.
- Architektura kościoła farnego p.w. św. Mikołaja w Skwierzynie w kontekście hal z poligonalnym chórem zintegrowanym w Wielkopolsce, [w:] Ziemia Międzyrzecka w przeszłości, t. VII, red. B. Mykietów, M. Tureczek, Międzyrzecz 2009, s. 41–55.
- Kościół farny p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Górze Śląskiej a problem zredukowanych hal obejściowych, [w:] Fides – Ars – Scientia. Studia dedykowane pamięci Księdza Kanonika Augustyna Mednisa, red. A. Betlej, J. Skrabski, Tarnów 2008, s. 183–198.
W druku/ in print:
- Die Bedeutung der Parlerbauten für die Backsteingotik. Über die Ähnlichkeit der Umgangschöre in Stargard und Neiße, „Umění/Art”, 68, 2020
- Reliquienkult und architektonischer Rahmen im Deutschordensstaat in Preußen. Über das besondere Nutzungsprogramm der gotischen Pfarrkirche in Strasburg (Brodnica), „Zeitschrift des Deutschen Vereins für Kunstwissenschaft“, 72/73, 2018/2019
- Between Form and Meaning. Research on Gothic Architecture as a Carrier of Ideological Content in Polish Historiography of the Last Five Decades, „Folia Historiae Artium”, Seria Nowa, 18, 2020
- Nowatorskie sklepienia figuratywne w klasztorze Franciszkanów w Krakowie, [w:] Sztuka w kręgu krakowskich franciszkanów i klarysek, red. M. Szyma, M. Walczak, Kraków 201?.
- Kim był Heynricus parlirer zatrudniony przy budowie kościoła Mariackiego w Krakowie? [w:] Jako serce pośrodku ciała… Dzieje artystyczne kościoła Mariackiego w Krakowie, red. M. Walczak, Kraków 201?.
- Co może nam powiedzieć typ przestrzenny gotyckiej katedry w Wilnie? Rozważania o relacjach między formą i funkcjonalnością średniowiecznych katedr w Środkowej Europie i w obszarze nadbałtyckim, [w:] Stołeczne katedry Obojga Narodów. Kościoły biskupie w Krakowie i Wilnie, red. K. Czyżewski, Kraków 201?.
- Die Paulusportale in Striegau und Wien. Historischer und kunstgeschitlicher Kontext einer Variation, [w:] Herzogswerkstatt, hrsg. B. Schedl, Wien 201? [wspólnie z T. Flumem].
- Uwagi na temat architektury gotyckiego korpusu katedry poznańskiej i jego śląskiej genezy, [w:] Dzieje i sztuka katedry poznańskiej, red. J. Kowalski, Poznań 201?.
III. Recenzje i polemiki/ Reviews and Polemics:
- [rec.] Rafał Quirini Popławski, Sztuka kolonii genueńskich w Basenie Morza Czarnego (1261–1475): z badań nad wymianą międzykulturową w sztuce późnośredniowiecznej, Kraków 2017, „Speculum”, 94, nr 2, 2019, s. 581–582 [w jęz. angielskim].
- Jeszcze raz o śląskim modusie budowli kościelnej – na marginesie wypowiedzi Bogusława Czechowicza, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”, 71, 2016, z. 3, s. 196–199.
- [rec.:] Anne Schaich, Mittelalterliche Sakristeien im deutschsprachigen Gebiet. Architektur und Funktion eines liturgischen Raums, Kiel 2008, „Modus. Prace z historii sztuki”, X–XI, 2011, s. 171–176 [w jęz. niemieckim].
- Jeszcze raz w sprawie architektury fary w Międzyrzeczu – na marginesie książki Jacka Kowalskiego, [w:] Ziemia międzyrzecka w przeszłości, t. IX, red. B. Mykietów, M. Tureczek, Międzyrzecz–Zielona Góra 2011, s. 173–176.