EN
Instytut Historii Sztuki
Instytut Historii Sztuki
  • Aktualności
  • Instytut
    • O Instytucie
    • Struktura Instytutu
    • Rada naukowa
    • Działalność naukowa
      • Ikonotheka
      • Nagrody i wyróżnienia
      • Projekty badawcze realizowane przez pracowników i doktorantów Instytutu
      • Publikacje
      • Wykłady i konferencje
    • Sekretariat
    • Biblioteka
      • Regulamin
      • e-Zasoby
      • Nowości
      • Godziny otwarcia
      • Kontakt
  • Pracownicy
    • Spis pracowników i doktorantów
    • Informacje dla pracowników
    • Dyżury pracowników
  • Studia
    • Stacjonarne
      • Kalendarz akademicki
      • Program studiów I stopnia
      • Program studiów II stopnia
      • Obsługa studiów
      • Informacje dla dyplomantów
      • Plany zajęć
    • Niestacjonarne
      • Program studiów I stopnia
      • Program studiów II stopnia
      • Plany zajęć
      • Obsługa studiów
      • Informacje dla dyplomantów
    • Podyplomowe
    • Rada Dydaktyczna i jakość kształcenia
    • Praktyki studenckie
    • Erasmus +
    • MOST
    • Platforma Come UW
    • Platforma USOSweb
    • Komisja stypendialna
    • Koła naukowe
      • Studenckie Koło Naukowe IHS
      • Czarny Kwadrat
      • Rerum Artis
    • Samorząd Studentów
  • Rekrutacja
    • Aktualności
    • Informacje ogólne
  • Odnośniki
  • Kontakt
  • Home
  • Spis pracowników i doktorantów
  • Marek Czapelski

dr hab. Marek Czapelski

Adres poczty elektronicznej: m.czapelski@uw­.edu.pl
Dyżury

O sobie: 

Adiunkt w Zakładzie Historii Sztuki i Kultury Nowoczesnej. Zajmuje się badaniami nad architekturą nowoczesną, szczególnie XX wieku. Obecne zainteresowania to problematyka relacji między polityką budowlaną a propagandą architektury po 1956 r. w krajach komunistycznych, zagadnienie wprowadzania wielkowymiarowej prefabrykacji i jego wpływ na teoretyczne założenia projektowania architektonicznego. Prowadzi także badania nad architekturą czasów stalinizmu, analizą wprowadzanego wówczas modelu pracy architekta i kryteriów jego oceny. Bada również wystawiennictwo architektoniczne w czasach PRL. Do 2013 r. współredagował czasopismo „Ikonotheka”, wydawane przez Instytut Historii Sztuki UW. W latach 2008-2011 wicedyrektor IHS UW.

Publikacje:

Książki

  • Moduły i wieżowce. Polscy architekci wobec przemian w budownictwie mieszkaniowym 1956-1970, Warszawa 2018
  • Architektura polskiego socrealizmu w Zachęcie. Pierwszy Ogólnopolski Pokaz Projektów Architektury (1951) i Pierwsza Powszechna Wystawa Architektury Polski Ludowej (1953), Warszawa 2016
  • Gmachy Sejmu i Senatu, Warszawa 2009 (wyd. 2 zmienione Warszawa 2010; wyd. 3 rozszerzone Warszawa 2014) wersja angielska: Buildings of Polish Parliament: the Sejm and the Senat, Warszawa 2010)
  • Bohdan Pniewski. Warszawski architekt XX wieku, Warszawa 2008

Artykuły

  • Nowoczesne budownictwo Holandii w oczach polskiego środowiska architektonicznego dwudziestolecia międzywojennego, w: Ingenium et labor. Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Ziembie z okazji 60. urodzin, Warszawa 2020, s. 355-360
  • The Memory of Opulence and the Freedom of a Pauper: The Construction-material Discourse in the Polish Construction Industry in the Period of the Thaw, „Ikonotheka”, 28, 2018, s. 139-167.
  • Na uboczu. Miejscowe materiały budowlane w Polsce w latach 50. XX w. w: Regiony wyobraźni. Peryferyjność w kulturze XIX i XX wieku, red. M. Lachowski, Warszawa 2017, s. 215-230
  • The Polish “village and small town” from the period of World War I and the construction of officials’ houses in Eastern provinces of the Second Polish Republic – between a Solidaristic Vision and an exclusive colony, w: Reconstructions and Modernizations of Historic Towns in Europe in the First Half of the Twentieth Century: Nations, Politics, Society, red. I. Barańska, M. Górzyński, Kalisz 2016 [2017], s. 172-189.
  • Odbudowa polskiego miasteczka we wschodnich województwach II Rzeczypospolitej – między solidarystyczną wizją a elitarną kolonią, w: Odbudowy i modernizacje miast historycznych w pierwszej połowie dwudziestego wieku w Europie. Naród, polityka, społeczeństwo, red. I. Barańska, M. Górzyński, Kalisz 2016, s. 170-186
  • Towards the Socialist Architecture: Architectural Exhibitions in Zachęta in the Years 1950-1955, “Ikonotheka”, 26, 2016, s. 31-62
  • Między projektem doskonałym a koniecznością ekonomiczną. Dyskusje polskich architektów o projektach typowych 1953-1956, „Rocznik Historii Sztuki”, 41, 2016, s. 197-206
  • A House from a Factory: Polish Architects and Prefabricated Residential Housing in the 1950s, “Ikonotheka”, 24, 2013 [wyd. 2014], s. 155-184
  • Projekty Świątyni Opatrzności a problem monumentalnej architektury kościelnej w II Rzeczypospolitej, w: Estetyka dyskursu nacjonalistycznego w Polsce 1926-1939, red. Ulrich Schmid, Warszawa 2014, s. 324-342
  • Das Projekt der Kirche der Vorsehung Und die Frage monumentaler Kirchenarchitektur in der Zweiten Republik, w: Schwert, kreuz und Adler. Die Ästhetik des nationalistischen Diskurses in Polen (1926-1939), hrsg. Von Ulrich Schmid, Wiesbaden 2014, s. 371-388
  • Mistery –  propaganda nowoczesnej architektury w konkursach prasowych doby PRL, w: Pod dyktando ideologii. Studia do dziejów architektury i urbanistyki w Polsce Ludowej, red. Paweł Knap, Szczecin 2013, s. 335-345
  • „Mistery” i inni. O warszawskiej architekturze mieszkaniowej lat 60. i jej uwarunkowaniach, w: Mister Warszawy. Architektura mieszkaniowa lat 60. XX wieku, red. Łukasz Gorczyca, Marek Czapelski, Warszawa 2012, s. 13-34
  • Od Jagiełły do robotnika. Historia Polski na wystawach w Nowym Jorku (1939) i Wrocławiu (1948), w: Wystawa nowojorska 1939, red. naukowa Joanna M. Sosnowska, Warszawa 2012, s. 285-295
  • ‘The crown completing the titanic work’. Design for the Sea Basilica in Gdynia, w: Modernism in Europe – Modernism in Gdynia. 20th Century Architecture until the 1960s and its Preservation, red. M.J. Sołtysik, R. Hirsch, Gdynia 2015, s. 125-126
  • „Korona wieńcząca cyklopową pracę“. Projekt Bazyliki Morskiej w Gdyni, w: Modernizm w Europie, modernizm w Gdyni. Architektura pierwszej połowy XX wieku i jej ochrona w Gdyni i w Europie, Gdynia 2011, s. 291–294
  • „Mister Warszawy”, dwie dekady socjalistycznej stolicy, w: Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI w. Studia pod redakcją Zbigniewa Michalczyka, Andrzeja Pieńkosa i Michała Wardzyńskiego, Warszawa 2010, s. 367–376
  • Warszawskie realizacje Bohdana Pniewskiego po drugiej wojnie światowej – uwagi na temat wybranych założeń (Ministerstwo Komunikacji, Oś Saska), „Architekt Warszawski i Mazowiecki”, 2005, maj, s. 5-8
  • Architekt i „matołów kupa”. O Pniewskim, doktrynie i urzędnikach u progu lat pięćdziesiątych, w: Mowa i moc obrazów. Prace dedykowane Profesor Marii Poprzęckiej, Warszawa 2005, s. 433–435
  • Architektura gmachu Sądu Grodzkiego na Lesznie, „Rocznik Warszawski“, 28, 1998, s. 297–322

Hasła i noty biograficzne

  • Allgemeines Künstlerlexikon. Die Bildenden Künstler aller Zeiten und Völker , red. Andreas Berger, Bénédicte Savoy, Wolf Tegethoff, Berlin-Boston:
    Tom 107, Świerczyński Rudolf, s. 290; Syrkus Helena und Szymon, s. 321-322; Szanajca Józef, 330-331 [2020]
    Tom 106, Stępiński Zygmunt, s. 140-141 [2020]
    Tom 105, Sosnowski Oskar, s. 107 [2019]
    Tom 104, Sławski Roger, s. 229-230; Sołtan Jerzy, s. 535-536 [2019]
    Tom 97, Przybylski Czesław, s. 105-106 [2018]
    Tom 96, Pniewski Bohdan, s. 167-168 [2017]
  • Noty o wystawach opracowane w ramach projektu badawczego Historia wystaw w Zachęcie – Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych w latach 1949–1970 :
    I Ogólnopolski Pokaz Projektów Architektury SARP (1951)
    Hanna Jasińska-Żuławska. Szczegół ceramiczny w architekturze (1951)
    Bronisław Kopczyński. Malarstwo (1952)
    I Ogólnopolska Wystawa Architektury Wnętrz i Sztuki Dekoracyjnej (1952) / Text in English: 1st National Exhibition of Interior Design and Decorative Art
    Pierwsza Powszechna Wystawa Architektury Polski Ludowej (1953)
    II Ogólnopolska Wystawa Architektury Wnętrz (1957) / Text in English: 2nd Nationwide Interior Design Exhibition (1957)
    Bronisław Kopczyński. Malarz Warszawy (1962)
    Wystawa włoskiego wzornictwa przemysłowego (1963)
    Warszawa w sztuce (1964)
    Formy — Francja. Przemysł, architektura, urbanistyka (1964) / Text in English: Forms — France Industry, Architecture, Urban Planning (1964)
    Warszawa w sztuce (1965)
    Oskar Hansen, Bohdan Urbanowicz. Udział Polski w 37. Międzynarodowym Biennale w Wenecji (1977) / Text in English: Oskar Hansen, Bohdan Urbanowicz Polish Participation in the 37th International Art Exhibition – La Biennale di Venezia (1977)
  • Jerzy Adam Miłobędzki (1924-2003), „Ikonotheka” t. 18, 2005, s. 169-174 (in memoriam, wspólnie z Grażyną Jurkowlaniec)

 recenzje

  •  Andrzej Skalimowski, Sigalin: Towarzysz odbudowy, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne 2018, „Kwartalnik Historyczny”, 126, 2019, z. 3, s. 634-639
  • Kimberly Elman Zarecor, Manufacturing a Socialist Modernity: Housing in Czechoslovakia, 1945-1960, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press 2011, Philipp Meuser, Die Ästhetik der Platte. Wohnungsbau in der Sowjetunion zwischen Stalin und Glasnost, Berlin: Dom Publishers 2015, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki“, 61, 2016, z. 3, s. 75-89. Wersja polska / Text in English
  • tel. (22) 552 04 06
  • ihs@uw.edu.pl

(c) 2015 Instytut Historii Sztuki